I Liceum Ogólnokształcące
m. Marszałka Józefa Piłsudskiego
w Garwolinie
TEMATY PREZENTACJI NA USTNĄ CZĘŚĆ EGZAMINU MATURALNEGO
Z JĘZYKA POLSKIEGO W ROKU SZKOLNYM 2013/2014
LITERATURA
- Obraz holokaustu przedstawiony w literaturze z perspektywy ofiary. Przedstaw problem na przykładzie wybranych tekstów.
- Różne oblicza miłości (miłość kochanków, miłość rodzicielska, miłość do ojczyzny i do Boga). Omów rolę uczucia w życiu człowieka odwołując się do różnych tekstów literackich.
- Różne kreacje fantastycznych światów. Rozpatrz problem na wybranych przykładach z twórczości J.R.R. Tolkiena i S. Lema.
- Przedstaw obraz miasta i jego funkcje w literaturze XIX i XX wieku.
- Różne ujęcia motywu wsi w literaturze - rozwiń temat na wybranych przykładach.
- Omów funkcjonowanie motywu szaleństwa na wybranych przykładach literackich.
- Ludzka samotność. Przedstaw różne ujęcia problemu oraz ich interpretację odwołując się do wybranych przykładów literatury.
- Omów różne sposoby funkcjonowania domu rodzinnego na wybranych przykładach literackich.
- Kondycja człowieka w chaosie współczesnego świata. Rozważ problem na wybranych przykładach literatury XX i XXI w.
- Obraz przeszłości wyłaniający się z prozy historycznej (np. powieści H. Sienkiewicza, B. Prusa). Omów na wybranych przykładach.
- Na wybranych przez siebie przykładach przedstaw różne sposoby kreacji mieszczanina w literaturze.
- Różne sposoby wykorzystania motywów horacjańskich w literaturze nowożytnej. Omów na wybranych przykładach.
- Inteligencja i stawiane przed nią zadania. Odwołując się do wybranych utworów, omów, jak inteligencja wywiązuje się z nakładanych na nią funkcji.
- Satyryczny obraz społeczeństwa polskiego w wybranych utworach literackich. Przeanalizuj sposoby tworzenia takiego obrazu.
- Elementy katastroficzne w literaturze i ich funkcje. Omów na wybranych przykładach.
- Dokumentaryzm jako sposób prezentacji świata w literaturze współczesnej. Omów tę koncepcję artystyczną.
- Bohaterowie próbujący odbudować świat wartości po doświadczeniach II wojny światowej. Przedstaw ich kreacje w wybranych utworach.
- Mimetyzm i kreacjonizm jako dwie koncepcje pisarstwa literatury XIX i II połowy XX wieku. Omów problem na wybranych przykładach.
- Motyw rycerza w literaturze różnych epok. Przedstaw i porównaj różnorodne kreacje.
- Motyw cierpienia i sposób jego funkcjonowania w różnym czasie. Omów na przykładach tekstów z wybranych epok literackich.
- Władcy i władza. Omów sposoby sprawowania władzy i dochodzenia do niej w świetle wybranych tekstów literackich z różnych epok.
- Motyw wędrówki bohatera literackiego. Na wybranych przykładach omów jego dosłowny i metaforyczny sens.
- Artysta jako bohater literacki. Przedstaw i porównaj różne sposoby oraz znaczenie kreacji tej postaci w wybranych utworach z różnych epok.
- Motyw samotności i jego funkcje. Omów, odwołując się do różnych utworów literackich.
- Różne sposoby prowadzenia dialogu z Bogiem. Przedstaw i omów problem, odwołując się do różnych tekstów literackich.
- Różne sposoby wykorzystania motywu polskiego emigranta, zesłańca w literaturze rożnych epok. Omów na wybranych przykładach.
- Pycha i pokora jako motyw biblijny w literaturze różnych epok. Przedstaw jego funkcjonowanie w wybranych tekstach.
- Motywy oniryczne w literaturze. Omów problem na wybranych przykładach.
- Trudny problem dziedzictwa sarmackiego w literaturze epok późniejszych. Przedstaw zagadnienie na wybranych przykładach.
- Motywy franciszkańskie w literaturze polskiej. Przedstaw je i omów ich funkcje.
- Stosunek do zła sprawdzianem wartości człowieka. Zaprezentuj postawy bohaterów, posługując się wybranymi utworami literackimi.
- Przemiany w koncepcji bohatera powieściowego od pozytywizmu do literatury współczesnej. Omów na wybranych przykładach.
- Powieść historyczna i powieść fantastycznonaukowa – dwie drogi ucieczki od współczesności, czy dwa sposoby wypowiadania się o niej? Rozważ zagadnienie, odwołując się do wybranych utworów literackich.
- Motyw rozstania w literaturze polskiej. Własny wybór czy konieczność? Omów, odwołując się do wybranych utworów.
- Patriotyzm Polaków – mit czy cecha narodowa? Uzasadnij swój sąd, odwołując się do wybranych utworów literackich.
- Wieś jako temat literacki w twórczości pisarzy Młodej Polski i dwudziestolecia międzywojennego. Omów temat, odwołując się do wybranych przykładów z liryki, epiki i dramatu.
- Heroizm postaw moralnych bohaterów współczesnej prozy. Omów na wybranych przykładach.
- Desperackie próby obrony godności w ekstremalnych sytuacjach. Omów na podstawie utworów o II wojnie światowej.
- Bohater z książką w ręku, czyli o znaczeniu lektur w świecie postaci literackich. Przedstaw zagadnienie na wybranych przykładach.
- Dom to nie tylko ściany – topos domu w polskiej tradycji literackiej. Przedstaw wybrane obrazy w literaturze.
- Polemiki, spory, prowokacje – starcia pokoleń literackich. Rozważ problem na wybranych przykładach.
- Wizje szczęścia ukształtowane w różnych epokach. Przedstaw zagadnienie, porównując wybrane utwory literackie.
- Idealiści i marzyciele w literaturze polskiej. Przedstaw zagadnienie na wybranych przykładach.
- Fantastyka i realizm jako dwie metody opisywania świata. Rozważ problem na wybranych przykładach.
- Obraz Madonny w literaturze na przestrzeni epok. Przedstaw temat, odwołując się do konkretnych przykładów.
- Różne sposoby ukazania motywu vanitas w literaturze. Omów zagadnienie, odwołując się do konkretnych przykładów.
- Motyw samotności Boga – człowieka (Ecce homo) w literaturze różnych epok. Rozważ zagadnienie, odwołując się do wybranych przykładów.
- Drzewo w poezji różnych epok. Na wybranych przykładach przedstaw wiążące się z tym motywem sposoby opisywania i symbolikę.
- Prześledź funkcjonowanie tradycji romantycznej w literaturze współczesnej. Omów zagadnienie na wybranych przykładach.
- Różne ujęcia motywu tańca, balu, zabawy w literaturze. Przedstaw zagadnienie na wybranych przykładach.
- Polska poezja miłosna na przestrzeni wieków. Przedstaw zagadnienie na wybranych przykładach.
- Motywy tyrtejskie w wybranych utworach poezji polskiej. Omów zagadnienie, odwołując się do konkretnych przykładów.
- Rola poety w dziejach narodu. Przedstaw temat, przywołując konkretne przykłady literackie.
- Obecność motywów antycznych w literaturze polskiej. Zanalizuj zjawisko, odwołując się do wybranych utworów z różnych epok.
- Rola kostiumu historycznego w dziele literackim. Przedstaw zagadnienie na wybranych przykładach.
- Wielcy twórcy wielbicielami Małej Ojczyzny. Omów zagadnienie na przykładzie twórczości wybranego pisarza.
- Heroizacja i deheroizacja bohatera. Zilustruj zagadnienie, odwołując się do wybranych przykładów literatury XX wieku.
- Różnorodne ujęcia motywu nostalgii w literaturze. Omów problem na wybranych przykładach.
- Różne koncepcje dramatu na przestrzeni dziejów. Porównaj wybrane przykłady, odwołując się do utworów dramaturgicznych.
- Sztuka wzajemnej inspiracji, czyli o relacji mistrz – uczeń. Omów zagadnienie na wybranych przykładach z literatury.
- Etos rycerski w literaturze. Przedstaw jego różne ujęcia, odwołując się do wybranych tekstów literackich.
- Motyw lotu i jego znaczenie w literaturze romantycznej. Omów zagadnienie na wybranych przykładach.
- Portret gospodarza. Przedstaw sposób jego kreowania w wybranych tekstach literatury.
- „Nie ma winy bez kary” – rozważ problem, odwołując się do wybranych utworów literackich.
- Przedstaw funkcjonowanie motywu wędrówki w literaturze fantastycznej.
- Różne wizerunki lekarza w literaturze. Zilustruj zagadnienie, odwołując się do wybranych przykładów.
- Motywy autobiograficzne w literaturze. Omów temat na przykładzie wybranych twórców.
- Przedstaw twórczość wybranego pisarza z XX i/lub XXI wieku. Zwróć uwagę na tematykę i język utworów.
ZWIĄZKI LITERATURY Z INNYMI DZIEDZINAMI SZTUKI
- Impresjonizm w literaturze i w innych dziedzinach sztuki. Omów podobieństwa i zależności.
- Portret Sarmaty w literaturze i malarstwie polskim. Omów zagadnienia na wybranych przykładach.
- Literatura polska w adaptacjach filmowych. Porównaj wybrane utwory literackie z ich filmową realizacją.
- Różne oblicza samotności ukazane przez literaturę i sztukę. Przedstaw problem na wybranych przykładach.
- Problematyka holocaustu w literaturze i filmie. Omów na wybranych przykładach.
- Bohater literacki a jego kreacja filmowa. Omów na wybranych przykładach.
- Wizje końca świata i ich odbicie w literaturze, malarstwie i filmie. Dokonaj analizy porównawczej dzieł z różnych sztuk.
- Na wybranych przykładach przedstaw różnorodne koncepcje piękna w literaturze i sztuce.
- Symbol jako środek wyrazu w literaturze i malarstwie. Omów w oparciu o wybrane przykłady.
- Motyw anioła w literaturze i sztuce. Omów na wybranych przykładach.
- Obraz Powstania Warszawskiego w literaturze i sztuce. Zanalizuj wybrane utwory literackie, muzyczne, filmowe i plastyczne.
- Motyw cierpienia jako próby. Omów problem na wybranych przykładach tekstów literackich i innych tekstów kultury.
- Uprzedmiotowienie człowieka jako problem w literaturze i sztuce (np. T. Kantor, A. Wróblewski, T. Różewicz). Omów i zinterpretuj temat na wybranych przykładach.
- Artystyczne ujęcia macierzyństwa w literaturze i innych dziedzinach sztuki. Przedstaw na wybranych przykładach.
- Różne ujęcia motywu powrotu w literaturze i filmie. Przedstaw na wybranych przykładach.
- Współczesne wersje Madonny w literaturze i w innych dziedzinach sztuki. Omów na wybranych przykładach.
- Artystyczne interpretacje historii w literaturze i malarstwie (np. H. Sienkiewicz i J. Matejko). Analiza porównawcza dzieł.
- Karykatura jako jeden ze sposobów prezentacji człowieka w literaturze i w innych dziedzinach sztuki. Przedstaw na wybranych przykładach.
- Inspiracje antyczne w kulturze. Scharakteryzuj je, analizując wybrane dzieła literackie i inne (np. malarskie, rzeźbiarskie, architektoniczne).
- Koncepcja piękna w literaturze, malarstwie i architekturze. Zanalizuj wybrane dzieła z różnych epok.
- Dialog z tradycją literacką w obrazach i rzeźbach. Zanalizuj wybrane teksty kultury.
- Świat prowincji w opowiadaniach B. Schulza i obrazach M. Chagalla. Dokonaj analizy porównawczej wybranych dzieł.
- Polscy emigranci i ich problemy w literaturze i filmie XX wieku. Zanalizuj wybrane przykłady.
- Przywołując wybrane przykłady, rozważ rolę inspiracji biblijnych we współczesnej literaturze i w filmie.
- Dramat romantyczny w interpretacji XX-wiecznych reżyserów. Zanalizuj wybrane spektakle teatru żywego planu i/lub telewizyjnego.
- Przyroda ojczysta jako temat, motyw, źródło inspiracji artystycznych. Zanalizuj temat odwołując się do znanych ci utworów literackich wybranych epok i do innych dziedzin sztuki.
- Skarbiec, przekleństwo czy rupieciarnia? Na wybranych przykładach literackich i innych tekstach kultury przedstaw temat dziedzictwa historycznego.
- Sztuki plastyczne jako źródło inspiracji dla współczesnych pisarzy. Dokonaj analizy porównawczej wybranych dzieł literackich i malarskich.
- Omów rolę muzyki w wybranych utworach dramatycznych i filmowych.
- Bohater literacki a jego kreacja filmowa i teatralna. Przywołaj wybrane przykłady i porównaj.
- Różnorodne sposoby ujęcia motywu tańca w literaturze i w innych dziedzinach sztuki. Przedstaw i objaśnij jego funkcje.
- Rozważania o wzajemnych relacjach miedzy rozumem a głęboką wiarą. Odwołaj się do wybranych przykładów z literatury i z innych dziedzin sztuki.
- Polska i Polacy w literaturze i różnych tekstach kultury XIX i XX wieku. Przedstaw i porównaj na wybranych przykładach.
- Topos wiecznej miłości i różne jego konkretyzacje. Przedstaw jego funkcjonowanie w wybranych tekstach literackich i w filmie.
- Jaką prawdę o współczesnym świecie przekazują powstające obecnie dzieła kultury i literatura? Rozważania na podstawie analizy wybranych przykładów.
- Orientalizm w literaturze i sztuce. Omów zjawisko i sposób jego funkcjonowania na podstawie wybranych utworów.
- Obóz zagłady w dokumencie, literaturze pięknej i filmie. Dokonaj analizy i zaprezentuj na wybranych przykładach.
- Na wybranych przykładach zaprezentuj symbol i alegorię jako środki wyrazu w literaturze i malarstwie.
- Dawny świat Żydów polskich. Przedstaw zagadnienie na wybranych przykładach literackich i malarskich.
- Napoleon oraz jego epoka w literaturze i sztuce. Omów temat, wykorzystując wybrane przez siebie teksty kultury.
- Powstawanie i funkcjonowanie systemu totalitarnego. Przedstaw temat, przywołując przykłady z literatury i filmu.
- Motyw Żołnierzy Wyklętych w literaturze i sztuce. Omów temat, przywołując różne teksty kultury.
JĘZYK
- Omów rolę zapożyczeń we współczesnej polszczyźnie. Oceń zjawisko odwołując się do wybranych przykładów.
- Odwołując się do wybranych przykładów z języka mediów zanalizuj błędy językowe, ich źródło i kategorie.
- Nowomowa - obowiązujący język propagandy i środków masowego przekazu. Zanalizuj wybrane przykłady z literatury socrealistycznej i z innych tekstów kultury.
- Perswazyjna funkcja języka w tekstach propagandowych. Przedstaw temat, analizując wybrane przykłady.
- Różne funkcje stylizacji językowych w literaturze Młodej Polski. Zaprezentuj temat, wykorzystując wybrane przykłady.
- Różne funkcje stylizacji językowych w literaturze współczesnej. Przedstaw temat, omawiając wybrane przykłady.
- Literatura jako źródło inspiracji dla języka reklamy. Omów problem na wybranych przykładach.
- Scharakteryzuj język środowisk w wybranych przykładach prozy współczesnej i określ jego funkcje.
- Analizując wybrane utwory, oceń, jaką rolę pełnią neologizmy w tworzeniu literackiego obrazu świata.
- Dokonując analizy języka i stylu poetyckiego Adama Mickiewicza, oceń jego znaczenie dla rozwoju polszczyzny.
- Na wybranych przykładach omów funkcję gry językowej w kabarecie.
- Funkcje stylizacji modlitewnych w literaturze różnych epok. Omów na wybranych przykładach.
- Jakie sfery życia odzwierciedla współczesna frazeologia? Zanalizuj zgromadzony materiał ilustracyjny z artykułów prasowych.
- Dokonaj analizy językowej i kulturowej przysłów polskich. Wykorzystaj przykłady przysłów o określonej tematyce.
- Scharakteryzuj język wybranych bohaterów literackich. Uwzględnij cechy ujawniające ich przynależność środowiskową i charakter.
- Na wybranych przykładach omów funkcję i poetykę tytułów prasowych.
- W jaki sposób Polacy wyrażają swoje uczucia? Omów temat na bazie zgromadzonych związków frazeologicznych.
- Scharakteryzuj język i styl wybranych ballad rockowych.
- Dokonując analizy języka piosenek wybranych zespołów hip - hopowych, wyjaśnij zasadność doboru środków językowych.
- Język ludzi sportu. Omów temat na wybranych przykładach.
Opracowanie: Zespół Przedmiotowy