Kompetencje kluczowe w Au
to definicje, zakresy wiedzy, umiejętności oraz postawy,
jakie powinni zdobywać uczniowie podczas edukacji szkolnej.
Kompetencje naukowe i techniczne
Uczniowie w Akademii uczniowskiej przygotowują i prowadzą doświadczenia samodzielnie. Ich prace są zgodnie ze schematem badań naukowych. Na początku formułują pytanie badawcze, zestaw pojęć podstawowych i hipotezy. Następnie wyodrębniają zmienne, planują i prowadzą doświadczenia. Na zakończenie, na podstawie uzyskanych wyników, oceniają poprawność hipotez oraz weryfikują dotychczasową swoją wiedzę. Zyskują dokładnie to, co nazywamy kompetencjami naukowymi: „zdolności i chęci wykorzystywania istniejącego zasobu wiedzy i metodologii do wyjaśniania świata przyrody, w celu formułowania pytań i wyciągania wniosków opartych na dowodach”.
Kompetencje matematyczne
W programie Akademii nauczanie matematyki skoncentrowane jest zarówno na tradycyjnym (akademickim) zakresie jak również na „wykorzystywaniu myślenia matematycznego w celu rozwiązywania problemów wynikających z codziennych sytuacji”.
Podobnie jak w przypadku przedmiotów przyrodniczych w nauczaniu matematyki uczniowie wykonują badania oparte na schemacie naukowym (np. badają związki między długościami boków trójkątów podobnych, by odkryć prawo Talesa).
W tym wypadku schemat naukowy pomaga im w odnalezieniu praw i zrozumienia istoty myślenia matematycznego.
Kompetencje uczenia się
Prawie cały program Akademii związany jest z kształceniem umiejętności uczenia się. Młodzież samodzielnie dążąc do realizacji wybranych przez siebie zadań uświadamia sobie skuteczność konsekwentnego i wytrwałego uczenia się, organizowania własnego procesu uczenia się poszukiwanie i korzystanie ze wskazówek.
Uczniowie przygotowujący doświadczenia i prezentacje projektów dążą do zaciekawienia kolegów efektami nauki i podkreślają odczucia radości z okrywanych związków (dbają o osiągnięcie efektu WOW/Eureka). Zwiększa to motywacje do nauki i wiarę we własne siły – dwa podstawowe czynniki skutecznego uczenia się.
W programie Akademii uczniowie wykonują i modyfikują gry oraz zabawy edukacyjne poszukując sposobów uatrakcyjniających naukę.
Kompetencje obywatelskie i społeczne
Wszystkie działania związane z przygotowaniem i prowadzeniem doświadczeń są wykonywane w zespołach uczniowskich. Według zaleceń Akademii zespoły tworzone są najczęściej za pomocą losowania. Taka forma doboru zespołów umożliwia uczniom zdobycie umiejętności skutecznego i konstruktywnego prowadzenia współpracy, a także rozwiązywania konfliktów (o ile wystąpią).
Specjalnie przygotowana forma dokumentacji uczniowskiej, zwana Dziennikiem laboratoryjnym pomaga uczniom w organizacji współpracy i samoocenie podejmowanych razem przedsięwzięć.
Zdobywane podczas prac eksperymentalnych umiejętności rozwijane są następnie podczas realizacji zespołowych projektów edukacyjnych. Również i w tym wypadku przygotowano uczniom dokumentacje (Karty projektów) wspomagającą zdobywanie umiejętności zespołowego planowania działań i samooceny.
Jedną z kompetencji obywatelskich zdobywanych przez uczniów podczas realizacji doświadczeń i projektów jest zrozumienie zasad prawa autorskiego. Akademia zachęca uczniów do jak największej samodzielności i kreatywności. Uczniowie doceniając powiązanie wkładu własnego z wykorzystanymi inspiracjami innych autorów, lepiej rozumieją istotę prawa autorskiego.
Integracja
Uczniowie stosując w swoich pracach metodę badań naukowych poszukują rozwiązań formułowanego problemu nie tylko w zakresie jednego przedmiotu szkolnego.
W sposób naturalny odnajdują elementy integracji międzyprzedmiotowej.
Do opisu i zbadania problemu mogą wykorzystywać pojęcia podstawowe oraz techniki eksperymentalne z zakresów wszystkich przedmiotów – podział na przedmioty przestaje być istotny.
Zajęcia pozalekcyjne
zmieniające sposób nauczania
Gimnazjaliści uczestniczący w zajęciach pozalekcyjnych Akademii uczniowskiejprzygotowują pod opieką nauczycieli fragmenty lekcji lub całe lekcje. Opracowują doświadczenia, gry edukacyjne, zajęcia wzajemnego nauczania, w których uczestniczą wszyscy ich koledzy i koleżanki. W większości projektów edukacyjnych ukazują problemy związane z zakresem podstawy programowej. Celem zajęć pozalekcyjnych Akademii uczniowskiej jest zmiana sposobu prowadzenia zajęć lekcyjnych, a nie tylko praca z wybraną grupą gimnazjalistów. Wdrożenie do codziennej praktyki szkolnej: nowych technik eksperymentalnych, naukowej metody badań, nowych pomysłów na własną naukę, jest łatwiejsze, ponieważ wspomagają je pomysły i działania gimnazjalistów, którzy częściowo przejmują role nauczycieli.